Ik verbleef een weekje in het Emmausklooster in Noord Brabant om als vrijwilliger te werken in de tuin. Op de website werd de Tuinweek aangekondigd als een win-win situatie voor alle partijen:
Tijdens de Tuinweek krijgt u gelegenheid een bijdrage te leveren aan het in standhouden van deze fraaie kloostertuin. Dat kan samen met andere deelnemers, maar u hebt ook de mogelijkheid in stilte te werken. Van de producten uit onze tuin genieten onze gasten van een heerlijke maaltijd en 3 x per dag komen we samen in de kapel om te mediteren.
Sinds ik in de zomer van 2022 als WWOOFER werkte op een boerderij in Zweden heb ik me voorgenomen me vaker in te zetten als vrijwilliger voor mooie projecten in de natuur. Zo hielp ik tijdens een NO-DIG-DAG op de Eemstuin in Uithuizen, plantte boompjes in het Voedselbos Pluk’n en hielp bij de aanleg van een voedsellabyrinth.
Ik schreef me in voor deze week in het Klooster en hoopte op een heilzame workout.
Want dat had ik tijdens de coronacrisis wel ontdekt, werken in de natuur is goed voor de body & mind en zorgt voor een prettig gevoel van saamhorigheid.
Van te voren heb ik even gebeld met het klooster om mijn bedenkingen voor te leggen: “ ik ben waarschijnlijk een agnost, is dat een bezwaar?”
De mevrouw aan de telefoon wuifde dit weg “ Iedereen is welkom, de diensten in de kapel zijn niet verplicht en spiritualiteit is een ruim begrip.”
Dat haalde me over de streep.
Gekscherend zei ik tegen het thuisfront “ Ik ga knielen op een bed vol violen”.
Ik pakte mijn koffers in.
Lekker basic en niet te frivool.
Tenslotte moest er gewerkt worden en zou er weinig ruimte zijn voor franje.
Bent u benieuwd hoe deze kloosterweek uitpakte? Lees hier dan het verslag.
Het is voorjaar 2023 en we komen bij elkaar in de refter voor de aftrap van een Tuinweek. Onze voorvrouw Joos kent de kloostertuin als haar broekzak. Ze heeft als enige de sleutel van de tuingereedschapskamer, zoals vroeger waarschijnlijk een moeder-overste de dienst uitmaakte. Ze werkt hier al een eeuwigheid en start met een rondleiding door het prachtige klooster. Bij de kapel blijft ze staan en kondigt alvast aan: “ Hier treffen we elkaar om 7.30 voor het ochtendgebed en het stilte moment.”
Via een spannend achterdeurtje leidt ze ons vervolgens naar een indrukwekkende kerk vol pracht en praal. Zoals wel vaker voelt het voor mij meer als een museumbezoek, al die beeltenissen en bijbelse figuren doen bij mij geen belletje rinkelen.
Maar ik denk aan de woorden van de telefoniste toen ik me inschreef “ iedereen is welkom, spiritualiteit is een ruim begrip”.
We krijgen de sleutel van onze kamer en een paar gifgroene kersverse tuinhandschoenen als welkomstritueel. Om 11.00 worden we verwacht in de schuur voor verder instructies.
Ik leuk mijn sobere kamertje een beetje op met spulletjes van thuis en haal mijn rubberlaarzen uit de auto. Het feit dat ik helemaal uit Groningen ben komen rijden maakt diepe indruk op de vijf andere vrouwen uit mijn tuinploeg. Joos slaat bewust het voorstelrondje over en houdt het lekker functioneel. Later zou ze daar op terugkomen “ Niet iedereen is gebaat bij het delen van verhalen, misschien wil je juist stil blijven.” Ze neemt ons mee door de tuin, de kas, het bos, langs het zitje aan de oever van een plas, het oude pesthuis en eindigt in de schuur. De groep met louter vrouwen buitelt over elkaar heen. Er zitten een paar drukke types tussen en Joos krijgt ons maar amper in het gareel. Ik besluit geen duit in het zakje te doen maar me op te stellen als een volgeling. Ik pak een schoffel, een harkje en een kniematje en stort me op het onkruid. Pas wanneer de bel gaat voor de koffiepauze word ik weer bij de les geroepen. Tot die tijd heb ik heerlijk mindful ongewenste plantjes uit de grond geplukt. Hier is de moderne hippigheid zoals natuurlijk tuinieren nog niet doorgedrongen. Alle kantjes worden precies en rechtlijnig afgestoken, wildgroei krijgt hier geen kans. Ik vertel over mijn No-Dig-Dag in Uithuizen, maar Joos kijkt alsof ze het in Keulen hoort donderen. Ik besluit haar verder maar niet lastig te vallen met mijn nieuwste inzichten met betrekking tot alles wat leeft onder het maaiveld. Mijn mantra hier is, uw wil geschiede.
Ik heb me van te voren een klein beetje verdiept in de Kapucijnen. Natuurlijk maakte ik ook de kardinale fout toen ik tijdens het avondmaal tegenover broeder Christophorus Goedereis zat. Ik voelde me nogal onwetend oog in oog met deze kale man in een bruine pij. “ Bestaan de Capucijners allang?” vroeg ik nieuwsgierig. “Capucijners kun je eten, die zitten in de pot van Hak”, grapte broeder Christophorus. Hij ging er eens goed voor zitten en legde uit dat de Orde van Minderbroeders al in 1525 werd opgericht en trouw bleef aan de Leer van Franciscus van Assisi. Maar zoals overal was er anno 2023 weinig over van deze kloostergemeenschap en de Duitse broeder Christophorus had een opdracht gekregen uit Rome. Hij moest uitzoeken of hij de goede zaak nieuw leven in kon blazen met broeders uit België en verder over de grenzen. Eigenlijk een soort fusieopdracht. Ondertussen woonde hij hier in Velp als laatste broeder in het klooster en pakte hij het “getijdengebed” weer op voor pelgrimanten die kwamen overnachten en bezoekers zoals wij. Al die termen het duizelde me voor de kop. Ik knikte belangstellend en dacht voortdurend, dat googelen we vanavond even. Er was WiFi op de kamer en ’s avonds bij het eten kon ik een kloosterbiertje bestellen.
Ik had van te voren gedacht dat het soberder zou zijn. Ik had me ingesteld op een detox, maar thuis op de weegschaal bleek dat ik een kilo aangekomen was. Er werd hier zeer Bourgondisch geleefd. ’S ochtends heerlijk geurend zuurdesem brood vers uit de bakkerij, altijd cake bij de koffie, slagroom toetjes na….het hield niet op.
“Was dat iets voor jou Alice? Zo’n getijdengebed in de kapel, je krijgt toch altijd een beetje jeuk van al die christelijke preken en zware orgel muziek?” Vroeg mijn beste vriendin aan de telefoon.
Tja wat zeg ik hierop? We begonnen met muziek, dan een psalm, een impuls en een kwartiertje stilte.
Dat kwartiertje stilte was heerlijk, ik deed gewoon zittend op de harde klooster bank een yoga oefening, de liedjes spraken me niet altijd aan, maar de laatste ochtend werd Trijntje Oosterhuis opgezet en daar kon ik goed in meegaan. Wat ik sowieso een fijn terugkerend ritueel vond was dat we elke ochtend onze dankbaarheid uitspraken voor alles om ons heen en in stilte de dag begonnen.
Soms zaten er pelgrims in de Kapel die ook een momentje van bezinning vonden. voordat ze hun rugzak ophesen en aan de wandel gingen.
Ik bevond mij in een bont gezelschap vrouwen met allemaal een rugzak.